Voedselpark Amsterdam is niet zomaar een stadslandbouwproject, maar een veelzijdig initiatief dat verder gaat dan alleen voedselproductie. We hebben als doel om gemeenschappen te verbinden en versterken door samenwerking, educatie, kennisdeling en sociale en ecologische innovatie te stimuleren.
Educatie is een van de essentiële pijlers binnen het plan voor Voedselpark Amsterdam. Daarvoor werkt Voedselpark Amsterdam nauw samen met tal van ondernemers, maatschappelijke organisaties en burgers. In onze educatieve programma’s brengen we kennis en praktijk samen, ontwikkelen we nieuwe inzichten en delen deze actief met onze gemeenschap. Denk aan praktische ervaring (cursussen, workshops..) met voedselproductie en -verwerking, maar ook verdieping van kennis over de bodem, herkomst van (gezond) voedsel of de historie van de Lutkemeerpolder.
Een van de meest recente samenwerkingen die we zijn aangegaan op het gebied van Educatie is met het Inheemse Kennis Centrum Internationaal – dat zich inzet voor behoud en herstel van inheemse cultuur, en Toekomstboeren – dat actief opkomt voor een duurzame en sociaal rechtvaardige landbouw. Samen met hen hebben we onderzocht hoe we de gebeurtenissen rond de bouw van distributiecentra in de Lutkemeerpolder beter kunnen duiden én aanpakken door deze in een bredere historische context te plaatsen.
Samen kijken naar het verleden
Recent historisch onderzoek van Marlies van Opheusden heeft nieuw licht geworpen op de geschiedenis van onze polder. Die gaat veel verder dan het pijnlijke recente verleden waar we ons zo bewust van zijn.
Uit dit onderzoek blijkt dat de drooglegging van het Lutkemeer in 1864-1865 deels is gefinancierd met geld uit de koloniale slavernij. De familie Rutgers van Rozenburg, die het gebied destijds aankocht, had haar vermogen opgebouwd in koloniaal Indonesië en Suriname. Het is zeer waarschijnlijk dat geld dat L.H. Rutgers van Rozenburg ontving als schadeloosstelling bij de afschaffing van de slavernij in 1863 is gebruikt voor de drooglegging – geld dat werd verdiend aan de uitbuiting van honderden tot slaaf gemaakte mensen op drie Surinaamse plantages.
Dit verleden weerklinkt nog steeds in het heden. De komst van distributiecentra op deze plek voelt als een herhaling van een patroon: winst boven mensen, dozen boven leven. Maar samen kunnen we kiezen voor een andere toekomst waarin aarde en gemeenschap weer met elkaar in verbinding staan.
Van erkenning naar verbinding en herstel
Bij Voedselpark Amsterdam willen we ruimte creëren voor erkenning, verbinding en herstel. Samen met Toekomstboeren, het Inheems Kennis Centrum en verschillende gemeenschappen hebben we al stappen gezet om het verleden een plek te geven in ons verhaal:
- Mama D Ujuaje – een gemeenschapsleider, kunstenaar en tuinder die werkt met voedsel, verhalen en kunst om gemeenschappen in hun kracht te zetten – schreef een ontroerend gedicht dat helpt om verbinding te maken met het collectieve verdriet dat ontstaat bij het ontdekken van deze geschiedenis. Het gedicht lees je onderaan deze pagina. Wil je meer weten over Mama D. Ujuaje? Klik dan hier.
- We deelden onze bevindingen met leiders uit de Surinaamse diaspora en vroegen om hun begeleiding bij het werken naar herstellende gerechtigheid.
- We richtten een werkgroep op om het koloniale verleden en de doorwerking ervan, zoals racisme, aan te pakken. We werken aan eerlijke toegang tot land, voedsel en landbouwkansen, te beginnen bij de Lutkemeerpolder.
- Onder begeleiding van het Inheems Kennis Centrum (IKC) hielden we een klein ritueel om de geschiedenis van de Lutkemeerpolder te erkennen, voorouders te eren en ruimte te maken voor heling. Het IKC-plan voor een “Bos van herstel” is nu onderdeel van onze tender. Lees meer.
“De geschiedenis van de polder is verweven met de koloniale uitbuiting van Suriname, en het erkennen van deze verbinding bevordert historische transparantie en verantwoordelijkheid. Door dit erfgoed aan te pakken, verrijkt Voedselpark Amsterdam niet alleen het publieke debat over landgebruik en gerechtigheid, maar versterkt het ook de banden met gemeenschappen die direct zijn geraakt door koloniale geschiedenissen. Deze betrokkenheid zorgt voor een inclusievere en historisch bewustere aanpak van milieu- en sociale activiteiten.” – Dwight Fransman, muzikant en Winti-religieus leider van Surinaamse afkomst, die de eerste ceremonie in de Lutkemeerpolder leidde
Hoe nu verder?
- Heling & leren: We organiseren de komende tijd twee webinars en een open ceremonie om samen deze geschiedenis te verwerken en te leren van inspirerende initiatieven.
- Herstel: Samen met het Inheems Kennis Centrum (IKC) zetten we ons in voor een voortdurend proces van leren, helen en herstellende gerechtigheid voor de Lutkemeerpolder als onderdeel van het verhaal van Voedselpark Amsterdam.
We nodigen je uit om mee te doen. Samen kunnen we van de Lutkemeerpolder een plek maken waar het verleden erkend wordt en waar iedereen de ruimte krijgt om te groeien. Houd de agenda in de gaten voor activiteiten op dit gebied.
